آیا تا به حال به این مسئله فکر کردهاید که چرا یک سری افراد از بقیه موفقتر هستند؟ مثلاً دو دانشجو همسن از یک دانشگاه خارج میشوند پس از 10 سال وضعیت آنها اصلاً با هم قابل قیاس نیست. مگر چه اتفاقی افتاده که این همه تفاوت به وجود آمده است؟ دلیل این حجم از تفاوت در چیست؟ وین دایر بر این باور است که کلید موفقیت در رها کردن بهانهها است. او در کتاب بهانه ممنوع (Excuses Begone) مسائل زیادی را پیرامون موفقیت مطرح میکند و به ما یاد میدهد که چگونه دست رد به سینه بهانهها بزنیم و موفق شویم.
وین دایر برای نوشتن کتاب بهانه ممنوع از کتاب تائو تِ چینگ یا دائو دِ جینگ اثر لائو تزو الهام گرفته است. روشی که وین دایر در کتاب بهانه ممنوع برای رها کردن بهانهها عنوان میکند، مبتنی بر ترک عادات است. او بر این باور است که عادتهای ما زندگی ما را میسازد و هر کسی خواهان کنار گذاشتن بهانهها و تحول در زندگی است، باید به فکر ترک عادت بد و جایگزینی عادات مفید باشد. در صورتی که شما هم میخواهید با مفاهیم و آموزههای این کتاب انگیزشی آشنا شوید و بهتر در مسیر موفقیت حرکت کنید، تا پایان این مقاله با ما همراه شوید.
آشنایی با وین دایر، نویسنده کتاب بهانه ممنوع
وین دایر (Wayne Dyer) در دهم ماه مه سال 1940 در آمریکا به دنیا آمد. او یکی از بزرگترین سخنرانها و نویسندگان حوزه رشد و توسعه فردی است. بسیاری از اساتید حوزه رشد و توسعه فردی خود را شاگرد او میدانند و در کتابهای خودشان به آموزههای این بزرگمرد در عرصه موفقیت اشاره میکنند. در سال 2011 بود که مجله واتکینز، وین دایر را سومین انسان معنوی تأثیرگذار در جهان معرفی کرد. وی پس از عرضه کتابها و سخنرانیهای عالی به بازار در سال 2015 رخت به جهان دیگر کشید.
اکنون در این مقاله قصد داریم با آموزههای یکی از مهمترین کتابهای او به نام «بهانه ممنوع!» آشنا شویم. وین دایر این کتاب را با الهام گرفتن از یکی از بزرگترین و مهمترین کتابهای حکمت و فلسفه نوشته است. این کتاب تائو ت چینگ (Tao Te Ching) یا دائو د جینگ نام دارد و توسط لائو تزو، حکیم و فیلسوف چینی که 2500 سال پیش در چین زندگی میکرده، نوشته شده است. این کتاب پر از درسها و حکمتها مهم برای زندگی بهتر و آگاهانهتر است که مطالعه آن میتواند هر انسانی را به فکر فرو ببرد.
مهمترین درس ها و آموزه های کتاب بهانه ممنوع
کتاب بهانه ممنوع از وین دایر بر پایه یک سؤال مهم و اساسی نوشته شده است:
چه عاملی باعث میشود که بعضی افراد به نسبت موفقتر از دیگران باشند؟
ممکن است افراد مختلف بسته به شخصیت و شاکله فکری و شخصیتی خود پاسخ خاصی به این پرسش بدهند. وین دایر از منظر فردی به این سؤال پاسخ میدهد که مسئولیت زندگی خود را پذیرفته و میداند که برای رسیدن به موفقیت باید کار و تلاش کند. ویر دایر بر این باور است که رها کردن بهانهها، کلید دستیابی به موفقیت و پیروزی در زندگی شخصی و شغلی است. زمان آن رسیده است که ما مسئولیت زندگی را بپذیریم و یاد بگیریم که چگونه عادات بد و منفی را کنار بگذاریم و به عادتهای درست و مثبت دست پیدا کنیم. در ادامه به چند مورد از مهمترین درسها و آموزههای کتاب بهانه ممنوع برای رها شدن از بهانهها و عادات منفی میپردازیم:
درس اول: بهانه تراشی از نگرش ما سرچشمه می گیرد
پیش از آنکه بخواهیم یاد بگیریم بهانهها را رها کنیم، باید ببینیم چه چیزی باعث بهانهتراشی ما در زندگی میشود. وین دایر بر این باور است که بهانهتراشی ریشه در نگرش نادرست ما دارد. صحبت او همان چیزی است که جف کلر در کتاب نگرش یعنی همه چیز میگوید. جف کلر اعتقاد دارد با تغییر نگرش میتوانیم کل زندگی خودمان را متحول کنیم. وین دایر در ابتدای کتاب بهانه ممنوع جمله مهمی را مطرح میکند:
چه فکر کنید که میتوانید کاری را درست انجام دهید و چه فکر کنید در انجام آن کار موفق نخواهید بود، در هر دو حالت حق با شماست.
بنابراین اگر میخواهید موفق شوید، باید این باور را در خودتان به وجود بیاورید که توان رسیدن به موفقیت و گذشتن از موانع را دارید. بعضی از افراد وقتی صحبت از موفقیت میشود، میگویند ما شانس نداریم یا هوشمان خوب نیست. اینها بهانه است و وین دایر این کتاب را برای مخالفت با بهانهها نوشته است. پس این باور را در خودتان به وجود بیاورید که میتوانید و هیچ عاملی هم نمیتواند جلودارتان باشد.
درس دوم: بدانید که کنترل زندگی در دست خودتان است
دومین درسی که باید همیشه مد نظر داشته باشیم تا بتوانیم به موفقیت برسیم این است که بدانیم کنترل زندگی همیشه در دست خودمان است. بعضی میگویند دست خودم نیست، نمیتوانم در برابر خواب زیاد مقاومت کنم یا نمیتوانم در برابر میل به کشیدن سیگار مقاومت کنم. این صحبت غیرمنطقی است چون شما مسئول زندگی خودتان هستید. خداوند در وجود شما قدرت انتخاب و اختیار قرار داده پس حتماً میتوانید زندگی خود را کنترل کنید و هر عادت بدی را کنار بگذارید. وین دایر در کتاب بهانه ممنوع جمله مهمی را بیان میکند:
انسان آنچه را که میخواهد جذب نمیکند، بلکه آنچه که در فکرش است و از جنس خودش است جذب میکند. پس بهتر است خواستههای فکریمان را با آنچه که واقعاً نیاز داریم همسو کنیم.
بنابراین ما باید با تغییر عادتهای بد، جنس خودمان را تغییر دهیم تا چیزی که جذب میکنیم مطابق با خودمان باشد. در زندگی به چه چیزی نیاز دارید؟ به یک درآمد بالا؟ بررسی کنید که برای رسیدن به چنین درآمدی باید چه کارهایی انجام دهید. وقتی این کارها را انجام دهید، آن درآمد ایدهآل هم به سمت شما خواهد آمد.
درس سوم: موفقیت به سه عامل بستگی دارد
وین دایر در کتاب بهانه ممنوع سه عامل را برای موفقیت عنوان میکند که این سه عامل واقعاً مهم و اساسی است و در مسیر موفقیت ما را راهنمایی میکند. برای درک بهتر این سه عامل یک کاغذ و قلم بردارید و موارد زیر را برای خودتان مشخص کنید:
برای رسیدن به موفقیت باید تصمیم بگیرید و مشخص کنید که واقعاً از زندگی چه میخواهید. گاهاً افراد این مسئله را تعیین نمیکنند و همیشه شکایت و گلایه میکنند که چرا موفق نمیشویم.
وقتی اهداف خود را در زندگی مشخص کردید و متوجه شدید که از زندگی چه میخواهید، باید ببینید که باید برای رسیدن به این اهداف باید چه بهایی را بپردازید. به عنوان مثال خواسته شما داشتن یک کسب و کار پویا، مستقل و پردرآمد است. اولین بهایی که باید بپردازید کار بین 14 تا 16 ساعت در روز است. دیگر باید فکر تعطیلی و استراحت در روز جمعه را کنار بگذارید و چندین سال این روند را ادامه دهید و هر روز با چالشها و دغدغههای جدید دست و پنجه نرم کنید. حاضرید برای رسیدن به این هدف چنین بهایی را بپردازید؟
اگر میخواهید به این اهداف برسید تصمیم بگیرید که بهای آنها را بپردازید.
عامل سوم بسیار مهم است. وقتی شما بدانید که در مسیر رسیدن به موفقیت، چه سختیهایی را باید تحمل کنید، میتوانید بهتر دست به انتخاب بزنید ولی این را بدانید که موفقیت شوخی نیست. باید تصمیم بگیرید که بهای رسیدن به موفقیت را بپردازید و به هیچ عنوان کوتاه نیایید. کتاب بهانه ممنوع مثال جالبی در این زمینه مطرح میکند:
عده کثیری از افراد در آغاز سال نو تصمیمهای بسیار جدی برای ترک عادات اشتباه و کسب مهارتها و عادات جدیدی که میتواند زندگی آنها را متحول سازد میگیرند اما با نگاهی به این لیست در انتهای سال متوجه میشوند که بیش از 90 درصد تصمیمها و ایدههایشان تنها در حد یک نوشته در همان چک لیست باقی مانده است.
درس چهارم: برای رها کردن بهانه ها، عزت نفس خود را بهبود ببخشید
یکی از کارهای مهمی که برای رها کردن بهانهها باید انجام دهیم، بهبود عزت نفس است. وقتی انسان عزت نفسش پایین باشد، ممکن است این حس را در خود به وجود بیاورد که شایسته رسیدن به اهداف مورد نظرش نیست. وقتی کسی بتواند عزت نفس خود را بهبود ببخشد، میداند که شایسته بهترینها است و میتواند به اهداف و رویاهای خودش تحقق ببخشد. عزت نفس و اعتماد به نفس دو مورد از مهمترین عوامل برای کنار گذاشتن بهانهها به حساب میآید.
مثبت اندیشی و داشتن احساس خوب نسبت به خودتان و دیگران اهمیت زیادی دارد. وقتی فردی مثبتاندیش باشد و نگرشی مثبت به خودش و زندگی داشته باشد، میتواند مسائل و مشکلات موجود در زندگی و کسب و کار را عاملی برای رشد و پیشرفت خودش ببیند و با آنها برخوردی درست و منطقی داشته باشد. در واقع داشتن عزت نفس و نگرش مثبت، مقدمه رها کردن بهانهها به حساب میآید.
درس پنجم: شش گام برای دستیابی به اهداف و آرزوها
در صورتی که میخواهید در زندگی شخصی، اجتماعی و کسب و کار خود به موفقیت دست پیدا کنید و به اهدافی که در زندگی دارید برسید، باید شش گام مهم را بردارید. این شش گام عبارت است از:
تصمیم بگیرید که واقعاً چه خواستهای از زندگی خود دارید و هدفی که مد نظرتان است، چیست.
اکنون یک کاغذ و قلم بردارید و آن هدف را روی کاغذ بنویسید.
نوشتن هدف به تنهایی کارساز نیست و لازم است تا برای آن مهلت تعیین کنید. مشخص کنید که در چه زمانی میخواهید به آن هدف دست پیدا کنید.
حال مشخص کنید که برای رسیدن به این هدف باید چه کارهایی انجام دهید. در واقع در این مرحله باید ببینید که چگونه میتوان به آن هدف دست پیدا کرد.
حالا کارهایی که باید برای رسیدن به آن هدف انجام دهید را اولویتبندی کنید. این اولویت بر اساس آن مهلتی که برای هدف خودش مشخص کردهاید تعیین میشود.
از همین امروز شروع کنید و اصلاً اجازه ندهید که این مسئله به فردا بیفتد. حتماً همین امروز برای دستیابی به اهداف خود کاری هر چند کوچک انجام دهید. در کتاب قانون پنج ثانیه هم دقیقاً همین مسئله مطرح شده است. آن کتاب به ما میگوید فقط 5 ثانیه فرصت داریم که برای دستیابی به هدفمان کاری هر چند کوچک انجام دهیم.
درس ششم: حتماً باید اهداف را مکتوب کرد
مطالعاتی که در زمینههای مختلف انجام گرفته به خوبی نشان میدهد که وقتی شخص هدف خود را مینویسد، احتمال محقق کردن آن را تا 10 برابر افزایش میدهد. البته لازم است تا مسائل مربوط به آن هدف را هر روز یادداشت کنید که برای رسیدن به هدفی که در ذهن دارید چه کاری انجام دادهاید. کتاب بنویس تا اتفاق بیفتد دقیقاً همین موضوع را به ما گوشزد میکند. بنابراین اگر واقعاً خواستار رسیدن به اهداف و آرزوهای خودتان هستید، باید اهداف خود را بنویسید.
درس هفتم: سیستم بهانه ممنوع برای رها شدن از بند بهانه ها
شاید این درس مهمترین درسی باشد که کتاب بهانه ممنوع به ما میدهد. وین دایر یک سیستم خروج از بهانهها طراحی کرده و این سیستم از هفت سؤال تشکیل شده است. وین دایر بر این باور است که وقتی یک بهانه در ذهن ما شکل میگیرد، باید هفت سؤال زیر را از خودمان بپرسیم و برای این هفت سؤال پاسخ منطقی پیدا کنیم:
آیا این بهانه واقعیت دارد؟ (به صورت منطقی بررسی کنید که بهانهی شکل گرفته در ذهن شما، تا چه اندازه واقعیت دارد.)
این بهانهای که در ذهن من شکل گرفته، از کجا نشئت میگیرد؟ (اگر خوب فکر کنید خواهید دید که این بهانه را خود شما به وجود آوردهاید و خودتان هم دارید به آن بال و پر میدهید. اگر چشمان خود را باز کنید و خوب نگاه کنید، متوجه خواهید شد که هیچ عاملی جلودار شما نیست.)
چسبیدن به این بهانه چه نتیجهای دارد؟ (یکی از سؤالات مهمی که باید به آن فکر کنید این است که بهانهای که در ذهن شما شکل گرفته چه پیامدها و عواقبی به همراه دارد. وقتی به بهانههای خود بچسبید، نمیتوانید تجربیات جدید کسب کنید و ریسکپذیری شما روز به روز کمتر میشود و همیشه همان جایی که هستید، در جا خواهید زد. نتیجه اهمیت دادن به بهانهها چیزی جز تنبلی، عدم رشد و پیشرفت، سرزنش شرایط، دولت، خانواده و غیره نیست.)
اگر این بهانه را رها کنم زندگی من چگونه خواهد بود؟ (همیشه خودتان را همانطوری تصور کنید که دوست دارید باشید. اگر به بهانه خود بچسبید و آن را رها نکنید نمیتوانید به آن جایگاهی که مد نظرتان است دست پیدا کنید ولی اگر به این بهانه اهمیت ندهید، میتوانید در راستای هدف خود گام بردارید و در نهایت به هدف خود دست پیدا کنید.)
آیا برای تغییری که دنبال آن هستم، دلیل منطقی دارم؟ (یکی از مسائل مهمی که باید در نظر بگیریم این است که برای تغییری که دنبال آن هستیم، دلیل منطقی بیاوریم. این دلایل منطقی میتواند ریشه و اساس بهانه را ضعیف و رها کردن آن بهانه را برای ما آسانتر کند. تغییری که ما به دنبال آن هستیم باید عملی باشد، با آرمانها و رسالت الهی ما سازگار باشد و باعث شود که ما احساس رضایت خاطر کنیم.)
آیا در رسیدن به هدف، تغییر و کنار گذاشتن عادات بد، طبیعت و کائنات هم به من کمک میکند؟ (اگر سعی کنید در تمام مراحل به هستی احترام بگذارید، صداقت داشته باشید، مهربانی خود را حفظ کنید و خدمت به دیگران را در اولویت قرار دهید، مطمئن باشید که هستی، طبیعت و کائنات هم به شما کمک میکند عادات بد خود را کنار بگذارید و آن تغییری که دنبالش هستید را رقم بزنید.
چطور میتوانم عادات خوب را در خودم تقویت کنم؟ ( اگر میخواهید عادات خوبی که در خودتان ایجاد کردهاید، تقویت شود و دوباره بهانهها به سراغتان نیاید، باید در هر لحظه خداگونه عمل کنید. زندگی خود را آرام کنید و به محیط اطراف خودتان انرژی بدهید. سعی کنید در طول روز دقایقی را به مدیتیشن اختصاص دهید و یک رابطه خوب با خداوند برقرار کنید.
بهترین ترجمه کتاب بهانه ممنوع
کتاب بهانه ممنوع یکی از کتابهای عالی و پرمغز وین دایر است و خوشبختانه ترجمه بسیار خوبی از این کتاب در بازار وجود دارد. خصوصیت این ترجمه، سادگی، شیوایی و شفاف بودن جملات است و همین باعث میشود که خواننده به راحتی بتواند با کتاب ارتباط برقرار کند. کتاب بهانه ممنوع را خانم آزیتا عظیمی ترجمه کرده است و انتشارات عطائی روانه بازار کرده است.
شما هم می توانید بهانه ها را کنار بگذارید
وین دایر بر این باور است که همه افرادی که روی کره زمین زندگی میکنند، میتوانند به اهداف و آرمانهای خودشان دست پیدا کنند. تنها کاری که باید انجام دهند این است که بهانهها را کنار بگذارند و با دستان خودشان بذر این بهانهها را در وجود خود آبیاری نکنند. در صورتی که مطاب این کتاب برای شما مفید و ارزشمند بود، توصیه میشود کتاب عادت های اتمی را مطالعه کنید. این کتاب یکی از بهترین آثار در زمینه ترک عادات منفی و جایگزین کردن عادات مثبت به حساب میآید.
تاکنون پیش آمده که در مسیر موفقیت، برای خودتان بهانهتراشی کنید؟ از نظر شما برای کنار گذاشتن بهانهها و ایجاد تغییرات مثبت چه راهکارهایی وجود دارد؟ خود شما از چه روشی برای کنار گذاشتن بهانهها استفاده میکنید؟ لطفاً نظرها و پیشنهادهای خود را با ما به اشتراک بگذارید.
لطفاً نظرها، پیشنهادها و پاسخ خود را با ما و سایر همراهان آکادمی نسیم سبحان در بخش نظرات (زیر همین مقاله) به اشتراک بگذارید.